Ontslag is voor veel mensen een ingrijpende gebeurtenis. Het brengt onzekerheid met zich mee en heeft vaak grote financiële en emotionele gevolgen.
Of het nu gaat om ontslag op staande voet, via het UWV, de kantonrechter of met wederzijds goedvinden, een jurist kan in alle gevallen een belangrijke rol spelen.
In dit artikel bespreken we de verschillende ontslagroutes en de specifieke rol van de jurist, met extra aandacht voor de vaststellingsovereenkomst (VSO) bij ziekte.
Ontslag met wederzijds goedvinden (VSO)
Bij ontslag met wederzijds goedvinden maken werkgever en werknemer samen afspraken over het einde van het dienstverband. Deze afspraken worden vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst (VSO).
Een jurist kan de werknemer adviseren over de inhoud van de VSO en onderhandelen over betere voorwaarden.
Denk hierbij aan de hoogte van de ontslagvergoeding, de einddatum, de opzegtermijn, en eventuele aanvullende afspraken zoals vrijstelling van werk of het laten vervallen van een concurrentiebeding.
Het is belangrijk dat de VSO juridisch correct is opgesteld, zodat het recht op een WW-uitkering behouden blijft.
Een jurist let op de formuleringen en zorgt ervoor dat de werknemer geen rechten misloopt.
Ook kan een jurist beoordelen of het voorstel van de werkgever redelijk is en of er ruimte is voor verbetering.
Ontslag op staande voet
Ontslag op staande voet is de meest ingrijpende vorm van ontslag. De werknemer moet direct het werk verlaten en heeft geen recht op een WW-uitkering of transitievergoeding.
Omdat de gevolgen zo groot zijn, is het verstandig om direct een jurist in te schakelen. Een jurist kan beoordelen of het ontslag terecht is gegeven, bezwaar maken bij de werkgever en eventueel een procedure starten bij de kantonrechter om het ontslag aan te vechten of een schadevergoeding te eisen.
Ontslag via het UWV
Bij ontslag om bedrijfseconomische redenen of langdurige arbeidsongeschiktheid moet de werkgever toestemming vragen aan het UWV. De werknemer kan zich hiertegen verweren.
Een jurist kan helpen bij het opstellen van een verweer, controleren of de werkgever zich aan de regels houdt (zoals het afspiegelingsbeginsel) en beoordelen of het ontslagdossier op orde is.
Als het UWV het ontslag goedkeurt, kan een jurist adviseren over vervolgstappen, zoals het aanvragen van een WW-uitkering of het starten van een procedure bij de kantonrechter.
Ontslag via de kantonrechter
Soms is ontslag via het UWV niet mogelijk, bijvoorbeeld bij een verstoorde arbeidsrelatie of disfunctioneren. In dat geval kan de werkgever de kantonrechter verzoeken om de arbeidsovereenkomst te ontbinden.
Een jurist kan de werknemer vertegenwoordigen, het verweer voeren en onderhandelen over een zo gunstig mogelijke ontslagregeling. Denk aan een hogere transitievergoeding of een billijke vergoeding als het ontslag onterecht is.
Ontslag bij reorganisatie
Bij een reorganisatie, vooral als er veel werknemers worden ontslagen, is er vaak een sociaal plan. Een jurist kan beoordelen of het sociaal plan correct wordt toegepast en of er ruimte is voor betere individuele afspraken.
Bij kleinere reorganisaties wordt vaak geprobeerd het dienstverband te beëindigen via een VSO. Ook dan is het verstandig een jurist in te schakelen voor controle en onderhandeling.
De vaststellingsovereenkomst (VSO) bij ziekte
Ontslagbescherming tijdens ziekte
Tijdens de eerste twee jaar ziekte geldt een opzegverbod: de werkgever mag de werknemer niet ontslaan vanwege ziekte. Toch komt het voor dat werkgevers een VSO aanbieden tijdens deze periode.
Het tekenen van een VSO tijdens ziekte is meestal niet verstandig, omdat de werknemer dan afstand doet van ontslagbescherming en loondoorbetalingsrecht. Dit kan leiden tot verlies van inkomen en uitkeringsrechten.
Uitzonderingen en risico’s
Alleen in uitzonderlijke gevallen, zoals bij een arbeidsconflict, kan een VSO tijdens ziekte een oplossing bieden.
Maar ook dan is het risico groot dat het UWV een uitkering weigert.
Een jurist kan beoordelen of het tekenen van een VSO verstandig is en welke voorwaarden noodzakelijk zijn om problemen te voorkomen.
Na 2 jaar ziekte: VSO als oplossing
Na twee jaar ziekte vervalt het opzegverbod en mag de werkgever het dienstverband beëindigen als herstel niet mogelijk is. Dit kan via het UWV, maar vaak kiezen partijen voor een VSO.
De werknemer heeft dan recht op een transitievergoeding en behoudt het recht op een WIA- of WW-uitkering, mits de VSO correct is opgesteld. Een jurist zorgt ervoor dat alle afspraken duidelijk zijn vastgelegd en dat de werknemer geen rechten misloopt.
Conclusie
Een jurist is bij elk type ontslag van grote waarde. Of het nu gaat om het controleren en onderhandelen van een VSO, het voeren van verweer bij het UWV of de kantonrechter, of het beschermen van rechten bij ziekte: deskundig juridisch advies voorkomt fouten en zorgt voor de beste uitkomst.
Vooral bij ontslag tijdens of na ziekte is het belangrijk om geen overhaaste beslissingen te nemen en altijd een jurist te raadplegen voordat je een vaststellingsovereenkomst tekent.